پاسخ: بدگمانی به معنای سوء ظن، بدخیالی، خیال واندیشه بد داشتن درباره کسی است.به عبارت دیگر، بدگمانی آن است که انسان، درباره رفتار و گفتار دیگران، افکار و خیالهای ناروا کند و به آن ترتیب اثر دهد و آن خیال را، به صورت یک واقعیت ببیند.
قلمرو بدگمانی عبارت است از: بدگمانی به خدا، بدگمانی به مردم، بدگمانی به خود. دو قسم اول از جمله اوصاف رذیله و گناهان بزرگ محسوب میشود و در اسلام از آن نکوهش شده است.
اسباب دلیل بدگمانی عبارت است از: ضعف و ناهنجاری درونی، شتابزدگی، بیایمانی. معمولا افراد بدگمان، نسبت به همه افراد، بیاعتماد و شکاک هستند.
اینها اغلب تحریک پذیر، پرخاشگر و خشمگیناند و حالت متخاصم دارند. افراد متعصب و جزم اندیش، افرادی که مدارکی دال بر تخلف دیگران از قانون گردآوری میکنند، کسانی که به همسر خود بدون وجود دلایل و مدارک کافی سوء ظن مرضی دارند و اشخاص بدعنقی که اهل دعوا و مرافعهاند و… اغلب دچار اختلال شخصیت پارانوئید یا همان اختلال شخصیت بدگمان هستند.
علی اكبریان تبریزی می نویسند:
مفهوم سوء ظن آن است هرگاه کارى از کسى سر بزند که قابل تفسیر صحیح و نادرست باشد آن را به صورت نادرستى تفسیر کنیم. مثلا هنگامى که مردى را با زن ناشناسى ببینیم فکر کنیم آن زن نامحرم است و نیت آنها ارتکاب اعمال خلاف مىباشد در حالى که بر اساس حسن ظن، وی همسر یا محرم او است؛ هنگامى که شخصى اقدام به ساختن مسجد یا بناى خیر دیگرى مىکند مقتضاى سوء ظن آن است هدفش ریاکارى یا اغفال مردم است در حالى که حسن ظن مىگوید این عمل را با انگیزه الهى و نیت خیرخواهانه انجام داده است.
دائره حسن ظن و سوء ظن بسیار وسیع و گسترده است و نه تنها در عبادات بلکه در مسائل اجتماعى، اخلاقى، اقتصادى و ى نیز جارى مىشود.
ارسالی از خانم دکتر سهیلا بهمن آبادی
ادامه دارد
درباره این سایت